Translate

Πέμπτη 30 Απριλίου 2015

Τα παπούτσια του Πάνα.

"Όλοι οι άνθρωποι έχουν την τάση να ψάχνουν βαρυσήμαντα νοήματα στον μύθο. Είναι όμως έτσι; Ο Αρκαδικός θεός Πάνας δεν συμφωνεί. Κι αυτό γιατί κατά την αρχαιότητα εξελίσσεται η Αγροτική επανάσταση. Ο Πάνας είναι ο θεός των ζώων κάτι δηλαδή σαν τον Άγιο Μάμα. Βέβαια αυτό που μ΄ εντυπωσίασε είναι τα τραγοπόδαρα του και τα κέρατα του...
  Παρά την αστική μου προέλευση πάντα με συγκινούσε ο παγανισμός σαν πεδίο έρευνας για τον καφέ μου. Κι αυτό γιατί το ποδόσφαιρο δεν με συγκινεί. Το αγαπημένο μου άθλημα είναι ο πετροπόλεμος αλλά από το κίνημα στο Γουδί και πέρα δεν υπάρχουν συγκεκριμένα αθλητικά συμβάντα. 
Έτσι κάνοντας παρέα με φίλους που είχαν ποιμενική καταγωγή άρχισα να ανακαλύπτω από την θητεία μου και πέρα τον τραγοπόδαρο. Ναι φίλοι μου τραγοπόδαροι κυκλοφορούν ανάμεσα μας και μέσα στις πόλεις. Αν έχουν μάλιστα και ισχυρή προσωπικότητα ακόμα καλύτερα. Αν δεν είναι οι φοιτητές μέλλοντες  καθηγητές, που έχουν ποσοστό ευθύνης για το χάλι παιδείας είναι τα καλύτερα παιδιά. Έχω δεχτεί άπειρες φορές συμπαράσταση από τους πιστούς του και με εξαίρεση κάτι κολλήματα που έχουν μπορώ να πω ότι αξίζει να τους κάνεις παρέα.
Το παράξενο με τον Πάνα είναι ότι μαζί με την λατινική Φορτούνα είναι το πιρούνι που τρυπά τα πλευρά του μονοθεϊσμού για πολλά χρόνια

Κι αυτό γιατί είναι θεοί που υπάρχουν σ' όλο τον κόσμο. Παντού υπάρχουν τζογαδόροι και τσοπάνηδες. Τους πρώτους θα τους πιάσω μια άλλη φορά γιατί μόνο για να τους περιγράψω χρειάζεται πολλούς τόνους χαρτιού. 
 Παρατηρώντας λοιπόν ποιμενικές φορεσιές σ' όλο τον κόσμο είδα ένα κοινό μοτίβο. Όλοι φορούσαν δερμάτινες περισκελίδες. Ανάλογα με το ζώο που έβοσκαν ήταν και το δέρμα που φορούσαν. Στις πιο μοντέρνες εκδοχές το ένδυμα γινόταν υπόδημα. 
Ο πονηρός Πάνας ξεγέλασε μέχρι και τους οίκους μόδας. Έτσι υποχρέωσε  γυναίκες να φοράνε κάτι που έχει χρηστική αξία μόνο στην εξοχή. Το δέμα τις περισκελίδας που έγινε μπότα σταματάει το δάγκωμα των φιδιών. Η πρακτική αυτή υπήρχε και στην αρχαιότητα. Οι βοσκοί έντυναν με δέρμα τράγου τα πόδια του γιατί ο κίνδυνος των φιδιών που δεν έβλεπαν παραμόνευε. Επίσης για να βρίσκουν που είναι το κοπάδι τους όταν το έχαναν οπτικά χρησιμοποιούσαν την ακουστική μέθοδο. Αυτή περιελάμβανε τις κυπρίδες ή κουδούνες σήμερα και έναν αυλό που η κάθε τρύπα αντιστοιχούσε σε μια ομάδα ζώων. Μέχρι να εφευρεθεί το ραδιόφωνο τσέπης οι απόγονοι του Πάνα έπαιζαν φλογέρα μιας και η Σύριγγα που αντιστοιχούσε στο καλάμι που μεταμορφώθηκε η αγαπημένη του ήταν κάτι σατανικό. Η ειδυλλιακή εικόνα άλλωστε του “κορίτσια στον Ήλιο” αυτό περιγράφει. Άλλωστε ο τότε Έλλην ποιμήν ήταν πιο ντούρος από τον Δυτικό χρηματιστή. Το τραγούδι “Αχ Ευρώπη” εξηγεί το γιατί.
Έτσι η μυθολογία εδώ δεν περιγράφει το σπουδαίο αλλά το καθημερινό. Φυσικά και οι τότε κάτοικοι των αστικών κέντρων δεν έβλεπαν τον καλοσυνάτο Πάνα με θετική σκέψη. Η λέξη Αγροίκος που περιλαμβάνει το κάθε τι απολίτιστο αποδεικνύει περίτρανα την άποψη πως αυτός ο θεός δεν είχε καμιά θέση στην ελιτίστικη αστική κουλτούρα. 

Το κακό με τις πόλεις όμως και τότε και τώρα είναι ο τρόπος λειτουργίας τους. Κάθε βαρβαρική σφαγή, όπως αυτή του Αλάριχου, έγινε σε αστικά κέντρα. Το ίδιο ισχύει και σήμερα που οι Μητροπόλεις που ζούμε δεν είναι παρά νεκροταφεία ονείρων και ανθρώπων με χρέωση ανά τετραγωνικό. 
Έτσι ο Τραγοπόδαρος μας μένει ήσυχος σε κρυφές γωνιές της επαρχίας για να κάνει την δουλειά του. Αν και οι νεράιδες που κυνηγάει τις περισσότερες φορές είναι υστερικές ντόπιες και ξένες τουρίστριες, αυτός την βρίσκει την άκρη. Μπορεί την μουσική του αυλού του να την αντικατέστησαν θόρυβοι από σκυλάδικο χιλιομέτρου. Μπορεί να ντύνεται με τα ρούχα των οίκων μόδας. Μπορεί να μην είναι καν Έλληνας αλλά αλλοδαπός που εξασφαλίζει κομπόδεμα από την βαριεστημάρα των ιθαγενών. 
Πάντως ένα είναι το σίγουρο. 
Ότι θα συνεχίσει να υπάρχει για πολλά χρόνια και πολύς κόσμος θα είναι αναγκασμένος να προσκυνήσει στο πλαίσιο των οικονομικών κρίσεων τα τραγίσια πόδια του. 
Όταν το αστικό οικοδόμημα καταρρέει τότε όλοι σκύβουν και φιλάνε τα παπούτσια του.
(Το παραπάνω άρθρο προβλήθηκε στην εκπομπή της Μυθικής αναζήτησης Νο 12:https://www.youtube.com/watch?v=6uNBd8utvxI

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου